Uluslararası Örgüt Künyesi
| Örgütün Amacı:
WFP, doğal afetler, savaşlar veya sivil çatışmalar gibi nedenlerle ani açlığa maruz kalan halk kitlelerine insani amaçlarla gıda yardımı sağlamayı temel amacı olarak belirlemiştir.
|  | |
| Kuruluş Tarihi:
WFP 1961 yılında kurulmuştur.
| Merkezi:
Roma – İtalya
| WFP İcra Direktörü:
Ertharin Cousin
|
Üye Ülkeler:
Dünya Gıda Programı (WFP), BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile BM Genel Kurulu’nun kararları ile kurulmuş olduğundan, anılan iki örgütün üyesi olan ülkeler ile BM’nin diğer uzmanlık kuruluşlarının üyesi olan ülkeler WFP çalışmalarına katılabilmektedirler. Ancak WFP’da oy hakkı olan ülkeler İcra Kurulu’na üye olan 36 ülkedir. Anılan 36 ülke rotasyona tabidir. Ülkemiz hâlihazırda İcra Kurulu’na üye değildir.
Türkiye’nin Üyelik Durumu:
Türkiye, kuruluşundan itibaren WFP ile ilişki içinde olmuştur.
Örgütün Tarihi
Dünya Gıda Programı (WFP), BM Gıda ver Tarım Örgütü (FAO) ve BM Genel Kurulu’nun 1961 yılında kabul ettikleri paralel kararlar ile üç yıllık deneme süresi ile kurulmuştur. Üç yıllık deneme süresinin sonunda, çalışmalarının gerekliliğinin kabul görmesi üzerine, 6 Aralık 1965'te FAO Konferansı’nda ve 20 Aralık 1965'te de BM Genel Kurulu’nda alınan paralel kararlar uyarınca WFP, çok taraflı gıda yardımına ihtiyaç olduğu sürece faaliyet göstermek üzere süresiz olarak kurulmuştur.
WFP, BM Genel Sekreteri ve FAO Genel Direktörü tarafından atanan bir İcra Direktörü ile dört yardımcısı tarafından yönetilir. WFP İcra Direktörü'nün görev süresi 5 yıldır ve bir kez yenilenebilmektedir. WFP İcra Kurulu’nda 36 üye yer almakta olup bu üyeler Kurul’a listeler adına önerilerek ECOSOC ve FAO Konseyi tarafından seçilir. İcra kurulu yılda en az 3 defa toplanmaktadır.
Üye ülkeler kuruluşa yönelik yönlendirme çalışmalarını beş liste altında gerçekleştirirler: D listesinde ülkemizin de yer aldığı “donör” ülkeler yer alırken, genelde yardım alan ülkelerin bulunduğu diğer listelerden A listesinde Asya, B listesinde Afrika, C listesinde Latin Amerika ve E listesinde de Doğu Avrupa ülkeleri yer almaktadır.
Kuruluşun yardım kaynaklarını büyük ölçüde ülkelerin gönüllü katkıları oluşturmaktadır. Ancak son yıllarda WFP’nin özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarından da önemli miktarda katkı sağlamaya çalıştığı gözlemlenmektedir. WFP mevcut durumda 78 ülkede açlıkla mücadele amacıyla programlar yürütmekte olup, anılan ülkelerin tam listesine ve yürütülen programlarla ilgili bilgilere http://www.wfp.org/countries internet adresinden ulaşılabilmektedir.
Türkiye’nin Örgüt’le İlişkileri
Ülkemiz WFP’nin İcra Kurulu (mevcut durumda ülkemiz Kurul’a üye olmayıp, gözlemci statüsündedir) çalışmalarına düzenli katılım sağlamaktadır. Ayrıca, donör ülkeleri kapsayan D listesi grubu üyesi olarak, anılan grubun çalışmaları takip edilmektedir.
Ülkemizin kuruluş bütçesine yaptığı katkının yanı sıra Türkiye’nin stratejik konumu çerçevesinde, gıda maddesi alımı ve taşıma konularındaki kapasitesi de kuruluş açısından önem arzetmektedir. Ülkemizin 2005-2010 yılları arasında kuruluşa yaptığı katkılar aşağıda sunulmuştur. Ülkemiz, 2010 itibariyle donör ülkeler arasında 37. sırada yer almıştır.
Yıllar
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
Katkı
(Milyon ABD $) |
3,05
|
1,20
|
3,05
|
4,10
|
2,43
|
2,00
|
P4P (Purchase for Progress) programı çerçevesinde gıda alımlarını gelişmekte olan ülkelerden yapmayı amaçlayan WFP, ülkemizden önemli miktarda gıda alımı yapmaktadır. Örneğin WFP 2010 yılında, toplam gıda alımlarının % 3,2’lik kısmına denk gelen 40,5 milyon ABD doları tutarındaki gıda alımını Türkiye’den yapmıştır. Kuruluş alım stratejisi çerçevesinde, tahıl ve bakliyatların yanı sıra, besin değeri yüksek ama taşıma kolaylığı ve maliyeti bakımından hacmi düşük ürünler (enerji bisküvisi gibi) ile çocukların sağlıklı beslenmesini sağlamaya yönelik ürünler üzerinde durmaktadır.
Karşılıklı ilişkiler çerçevesinde, WFP ülkemiz ile çok yıllık bir İşbirliği Anlaşması (mutabakat Zaptı) imzalamayı ve ilişkileri bu çerçevede şekillendirmeyi önermiş olup, anılan anlaşmaya ilişkin değerlendirmeler devam etmektedir.
WFP ile ülkemiz asındaki ilişkileri daha fazla geliştirme potansiyeli bulunmaktadır. Bu çerçevede, gelişmekte olan ülkelere insani yardım çalışmalarında yer alan kamu kuruluşlarımız ile sivil toplum kuruluşlarımız ve uluslararası taşımacılık yapan şirketlerimizin WFP ile işbirliği yapmaları imkân dâhilinde görülmektedir. Aynı şekilde özellikle gıda alanında çalışan kamu veya özel sektör kuruluşlarımızın sosyal sorumluluk projeleri çerçevesinde Birleşmiş Milletlere bağlı olarak faaliyet göstermekte olan WFP’nin bazı çalışmalarına sponsorluk yapmaları söz konusu olabilir.
Yazı orijinali T.C.Dış İşleri Bakanlığının aşağıdaki adresinde yer alıyor,alıntıdır.
